Het ISS, International institute for Social Studies in Den Haag, reikte vorige maand een eredoctoraat uit aan Sir Richard Jolly, een Brits econoom die, in de woorden van promotor Prof Louk Box, had dethroned King GNP. Dat Bruto Nationaal Product (BNP) was door economen altijd beschouwd als de ultieme maatstaf van de welvaart van een land.
Als zodanig schiet het tekort. De inkomensverdeling komt er niet in tot uitdrukking, net zo min als de toestand van het milieu en vele andere niet-materiële elementen. Koning BNP eist een zo hoog mogelijke materiele economische groei. Of alle onderdanen en vooral de armste bevolkingsgroepen daar baat bij hebben is onbelangrijk. In de praktijk leidt een dergelijk beleid vaak zelfs tot uitsluiting van de armste mensen.
De onttroning betekende een overwinning voor een andere manier van denken. De andere manier van denken gaat uit van de mens, van diens behoeften en capaciteiten.
Er was namelijk nooit een goed alternatief ontwikkeld, totdat rond 1990 een team economen verbonden aan de Verenigde Naties en geleid door Richard Jolly, de zogeheten Human Development Index had ontwikkeld. Deze indicator is gebaseerd op drie elementen:
een gecorrigeerd inkomen per hoofd van de bevolking,
de mate van alfabetisering in een land en
de gemiddelde levensverwachting.
Het lijkt simpel en onvolledig, maar dat is het niet. Er is veel over gediscussieerd, maar thans wordt deze index niet alleen door ontwikkelingseconomen overal ter wereld, maar ook door officiële instanties beschouwd als de beste maatstaf die voorhanden is.
Daarmee zette Richard Jolly een tweede stap in de strijd tegen de Wereldbank en het IMF.
Die hadden in de jaren tachtig en negentig een hard economisch aanpassingsbeleid opgelegd aan arme landen. Dat had geleid tot grote bezuinigingen op juist die sectoren die van belang zijn voor armere bevolkingsgroepen: gezondheidszorg, onderwijs en voedsellandbouw.
Jolly, toen de tweede man van UNICEF, had een alternatief ontwikkeld, dat bekend werd als aanpassing met een menselijk gezicht. Wereldbank en IMF hadden hooghartig gereageerd, maar Jolly had zijn zaak zo overtuigend bepleit dat regeringen deze instellingen hadden gedwongen overleg te plegen met UNICEF.
Onderzoek heeft later aangetoond dat het aanpassingsbeleid aan het wrede BNP rampzalige gevolgen heeft gehad. De armoede nam toe en- nota bene - de economische groei nam af!!!
Ander onderzoek wees uit dat een Human Development Beleid niet alleen leidt tot een verbetering van de sociale situatie, maar ook tot een versterking van de economie!!!
Zo bleek eens te meer dat het bepleiten van basis mensenrechten - het gaat in beide gevallen immers om het recht van ieder mens om een waardig leven te leiden - geen luxe is, geen gril, niet soft, maar een keiharde voorwaarde om in een land als geheel te kunnen spreken van vooruitgang.
Ook in oktober werd de Nobelprijs in de economie uitgereikt aan drie economen die de theorie van het marktmechanisme hebben verfijnd door toepassing van de speltheorie. Hun werk komt van pas bij veilingen tussen transnationale ondernemingen die met elkaar concurreren op markten waar de rijkere drie miljard mensen op deze wereld gigantische bedragen besteedt aan producten die hun leven steeds comfortabeler maken..
De wereld, en in het bijzonder de armste twee miljard mensen, heeft méér reden om Richard Jolly dankbaar te zijn.
~~~~~~~~
Labels: maatschappelijk
Een reactie posten