Geen menu aan de linkerkant? Klik hier!

05 september, 2008   

moet 'OUD' ook 'AF' zijn?

Zijn wij niet zeer wel toe aan een herwaardering van de ‘vierde leeftijd’?

Ik las weer eens een studie m.b.t. een studie over echt oud zijn. Het is altijd heerlijk te lezen over jezelf. Want ik bèn oud, hoera. Maar wéér werd ik triest onder het lezen. Want weer, verdikkeme, voel ik hoe er weer eens alle nadruk gelegd op de lasten (die van ouderen zelf en die van de maatschappij t.o.v. ouderen) en niet meer op de rijkdommen die psychisch aan bod komen, zomaar, als wetmatigheid, als appels aan de herfstboom.

Nu begin ik te denken: is er collectief zo'n soort bewustzijn ontstaan dat men de positieve tegenkant van oud zijn gewoonweg niet meer kan zien?
Zijn we geworden als de indianen die de boten van Columbus en makkers niet zagen, doodgewoon doordat ze geen boten kènden? Is het dus zo dat wat je niet geleerd hebt te herkennen, dat je dat dan ook niet kunt zien, ervaren, beleven?


Elke oudere zit middenin zijn of haar leven, als een klokhuis in een appel.
Het is niet voor niets dat er in de 4e leeftijd zoveel herinneringen opkomen.

Dat is geen terugval, zoals vaak benoemd wordt, en ook geen vluchten of afwezigheid. Nee, dit is psychische noodzaak. Op deze leeftijd (ik ben 70) móet het leven her-innerd worden om het je eigen te maken. Daarvóór had je het te druk met het te beleven. Maar daarmee maakte je het je nog niet eigen. Het moment ging altijd vóór het over- en inzicht. Op deze leeftijd kan dat wel, juist omdat er nu veel vruchtvlees rond je klokhuis zit.


"Dit is mijn leven. Met alles drop en dran". Een gevoel van wonder bevangt je dan, is mijn ervaring. Als je je leven echt gaat zien als jòuw leven, oké, dan vloeien er soms tranen, en dan vlijmt wat heimwee soms scherp door je hart. Maar meer dan al die episodes die je weer raken, vallen er levende stiltes. Verwondering. Als je herkent: "dit was míjn leven, alles ervan", dàn wordt het zo vol van binnen dat je léven kunt gaan uitdelen. In alle rust. In alle vrede, en enkel aan wie willen. Meestal woordeloos.
Want je bent nu pas vrij -en niet op je pensioenfeestje, maar wel op je innerlijke verzoenfeest- eindelijk los van de maatschappelijke en scherpe moeten's. Je kunt zelf gaan waarderen en herwaarderen, zonder angst voor 'buiten'.


Het is niet te meten -ik spreek uit ervaring want ik heb dit doelbewust gedáán- hoe vol het van binnen in je wordt als je je leven de loop laat, het in totaal omarmt, en alles bewust laat zijn. Pas dán kom je op heel andere gedachten. Vind je heel andere zaken brood- en broodnodig. Snap je beter hoe het algehele leven veel rijker en zinvoller zou kunnen wezen dan het gemiddelde maatschappelijke leven van nu. Jammer dat de maatschappij van nu geen plaats heeft voor de warme appel in de milde avondzon. Jammer, omdat deze maatschappij nu telkens opnieuw het wiel moet uitvinden, en de toegestane wieldruk, en de belasting erop.



Nu gaat het erom: “is ons de weg erheen wel geleerd?” Ik denk van niet. Maar ik denk wel dat mensen zoals jij, dierbare lezer, en ik die kunnen wijzen, door gewoonweg vreugdevol oud te zijn. Elke ochtend denk ik: ‘ik heb een rijke geest, ik zie verbindingen die ik nooit eerder zag, ik zie dieptes waarvan het maar goed is dat ik ze nu pas zie en niet op m’n 40e”, terwijl ik tegelijk mijn stijve pijnlijke benen met stil-maar,-zoet-maar,-gekreun over de bedrand werk.

Het gangbare maatschappelijke beeld over ouderen is tweeledig: ze zijn een last, en ze zijn onzichtbaar als het ff kan.

Het psychisch en spiritueel-gangbare beeld van de oude dag is ‘moeten loslaten’ . En dan weer leren omgaan met dat maatschappelijk-negatieve beeld van oud-worden. Zo verinnerlijk je eigenlijk het maatschappelijke beeld: Ik ben eenProbleem, ik ben Last. Hoe stel ik me zo onzichtbaar mogelijk op en hoed ik anderen voor ongevraagde meningen en adviesjes? Ik ga naar Vereindiging. Ik lijd mijn Pijnen, dus ik bèn. Het menselijk leven sluit mij af, want dat Nutsbedrijf zegt dat mijn quantum op is en mijn betalingen niet meer binnenstromen, dus dat ik nu nergens meer goed voor ben.

Het is eigenlijk te gek voor woorden dat we ons dit laten gebeuren!
Je zult opperen: ‘maar zo is de werkelijkheid voor zovelen’. Daar heb je gelijk mee. Dit komt echter door de collectieve internalisatie van al die zorgelijke zaken. Omdat er niets anders lijkt te bestaan dan dát!
Voor zovelen wordt iets heel anders pas mogelijkheid, en misschien werkelijkheid als ze erop attent gemaakt worden dat het ook bestaat, daarnaast bestaat, ècht bestaat.
Nogmaals: er zijn schàtten uit te delen, als je oud bent. Meestal geen schatten in geld, en vaak ook geen schatten in woorden, maar wel schatten in aandacht, in een die blik van herkenning, in mensen zíen, in Zijn. Kwaliteitsschatten dus.
In de studie die ik las werd het oerkruis (dus niet dat van de lijdende Christus) aangereikt als geestelijke troost in de bewoordingen: 'triomf over de dood'. Maar waarom in 's hemels naam moet er over de dood 'getriomfeerd' worden?

Ik merk heus wel dat er nu ook wat boeken uitkomen, die gericht zijn op troost en opbeuring van ouderen. Heel liefdevol. Maar eigenlijk ook heel denigrerend. Ook heel verengend, omdat je dan als oud mens wéér aan je kwaaltjes herinnerd wordt en zo dus achteloos aan juist je zachte schatten voorbij gaat.
Want troost en opbeuring zijn alleen maar nodig, als er iets te troosten en op te beuren vált. Hebben wij werkelijk opbeuring nodig als onze benen pijn gaan doen? Terwijl de zon die nu schijnt een heel levenslandschap beschijnt, en alle verbindingen en dieptes en hoogtes zichtbaar maakt? Terwijl die zon ons feitelijk laat zien hoe wonderlijk dit lieve leven ging, en gaat?


En wat die dood betreft, zoals ik het beleef hoort de dood erbij als ‘daad van teruggeven’. Je leven geef je dan terug aan het geheel. Zo voel ik het. Het uitdelen tijdens de ouderdom, dat heel stille uitdelen voornamelijk door je zijn, is voor mij daar al vrijwillige voorbereiding op.
Het is zo vreugdevol om golf te zijn die branding wordt, terwijl je weet dat er andere jonge golven aan komen rollen, en dat je elkaar mogelijk maakt. Tijdens het oud-zijn zijn er zoveel schatten te geven en te delen en te herwaarderen, dat ik er graag iedere ochtend met stijve pijn-benen mijn bed voor uit kom. Mijn dagen hebben een glans die ze vroeger niet hadden.



Het lijkt mij hoog tijd de waarde van ouderdom terug te plaatsen in het collectieve denken. Zeker in spiritualiteit en psychologie. Want de maatschappij, ach, die denkt toch slechts in euri.

Het lijkt mij hoog tijd om t.a.v. oud worden niet alleen over loslaten te praten, maar juist over oogsten, en zaad dragen, en uitdelen. Oké, maatschappelijk gezien bestaan die oogsten niet, maar sociaal-psychologisch zeer zeker wel. Ik zou willen dat wijze mensen, die ‘anders’ durven denken, de schatten van het oud-zijn naar voren brachten. Als ook-bestaand.
Wanneer wij een andere mogelijkheid bieden, een andere manier van zien, een andere werkelijkheid waarop wij mensen attent kunnen maken en waarop ze wellicht in gaan, verheffen wij ze dan niet veel meer dan met alleen troost en ondersteuning? Troost en opbeuring benadrukken de pijn in m'n benen. Niks meer en niks minder.

Het wonderlijke van mijn leven zien, opent daarentegen mijn poriën, mijn kanalen, mijn manieren van genieten, mijn lippen tot glimlach.
Als wìj het wonder dat we aan ons leven herkennen niet aanstippen, wie dan wel? Want voor zovelen wordt iets pas mogelijkheid, en werkelijkheid, als ze erop attent gemaakt worden dat het bestaat.
PS
Rond mijn 70e werd ik heel blij. En ik ben het nog. Toen schreef ik mijn weblog van 24 juni 2008.

Labels:



Reacties:
Lieve Hannah,
Wat een mooi beeld schets je hier. En zo jammer dat de ouderen die ik in mijn naaste omgeving ken vooral het huidige (westerse)maatschappelijke beeld over ouderdom lijken te bevestigen. Zij zijn meegegaan in dat denigrerende beeld en gedragen zich ernaar - zich niet bewust van een alternatief. Ik ben er zelf mee besmet geraakt, waardoor ik ook een eenzijdig beeld heb over ouderen en iemand als jij nog als een uitzondering zie. En dat terwijl wij allen de potentie hebben om te gaan bloeien. Wat een verspilling!
Dank je wel dat je zo dicht bij jezelf bent gaan staan, waardoor je steeds verder geneest van de besmetting van het maatschappelijke beeld over ouderen. En in levende lijve een voorbeeld bent.
Met het beeld dat jij schetst over de rijkdom van het ouder worden, is ouder worden niet langer iets dat moet worden verguist.Het is dan eerder iets dat heel wat vreugde kan geven en zegenend kan zijn voor jezelf en voor anderen.
Hoort, zeg het voort! Ik heb bijna de neiging om jouw beeld over ouder worden de hele wereld over te sturen en te roepen: Kijk, zo kan het ook!!!
Dank je wel, lieverd.

Janny
 
Hannah, Als mensheid zijn we een lange weg gegaan. We raakten steeds verder van de Bron en van onszelf vandaan. Nu zien we dat veel ervan zo moest zijn: we moesten gaan geloven dat we afgescheiden zijn, we moesten een ego ontwikkelen, enzovoort. Om uiteindelijk weer terug te keren naar de Bron, maar nu heel bewust. In je weblog schrijf je over hoe de maatschappij naar ouderen kijkt en hoe jij nu het ouder worden zelf ervaart. Nu ben ik benieuwd of ook dit voor een bepaalde periode 'zo heeft moeten zijn'. Heeft die verguizing van ouderen en het slechts waarde toekennen aan mensen die 'werken' ook tijdelijk een functie gehad in spiritueel opzicht?
 
Lieve, je voelt het zo zuiver aan, als je poneert dat dit ook in de spirituele ontwikkeling der dingen lag. Er is een lange tijd geweest waarin de ervaring en vaak ook wijsheid van ouderen gerespecteerd en ook gebruikt werd voor sociaal en maatschappelijk gebeuren. Dat was een tijd waarin men leerde via hiërarchie: door opkijken-naar. Hiërarchie is (energetisch) een machtig (tijdgebonden) middel om lering door te geven.

Maar wel tijdgebonden! Om mensen zèlf-werkzaam te maken was het nodig ze los te weken uit hiërarchie, die immers altijd mìnstens psychische afhankelijkheid, maar vaak ook nog andere afhankelijkheden oproept (kijk bv naar de slaafsheid die koningshuizen vooral hier en in Engeland oproepen).

In samenlevingen waarin Oude Wijze Vrouwen aan de top van de hiërarchie stonden, moesten de jonge mannen (en in hun kielzog vrouwen) zich losweken.
In samenlevingen waarin Oude Wijze Mannen aan de top van de hiërarchie stonden, moesten jonge vrouwen èn mannen zich losweken.
In samenlevingen waarin een bepaalde klasse aan de top van de hiërarchie stond, moesten de 'lagere' klassen zich losweken.
In samenlevingen waarin een autocratisch groepje regeerders alle macht had, moest het volk zelf in opstand komen.
In samenlevingen waarin geld aan de top stond, moesten laagbetaalden zich losweken, en in maatschappijen waarin Geestelijken aan de top stonden moesten seculieren zich losweken.
Hier in het westen hebben wij een heel stel loswekingen tegelijk gehad in de jaren na de vernietiging van Joodse mensen, midden klassen, etnische groepen, homo's tijdens de Tweede Wereldoorlog.

De tijd na WO II was bedoeld als een gigantische ik-vorming voor iedere mens afzonderlijk. Via afscheiding, vooral via afscheiding van Hiërarchie. Dat is gelukt.
Die ik-vorming móest met beide voetjes in de grond neergezet worden, en iedere oudere die de dienst wilde blijven uitmaken wordt al gauw bedreigd door 'jonge honden', ook in vrouwelijke vorm.
Dat die ik-vorming als basis dient om binnenkort de eenheid binnen te treden en daarbij toch als zèlf te blijven bestaan, beseffen maar weinigen.
Mòchten ze ook niet eerder dan nu beseffen, want dan zou men gigantisch-wijd gevlucht zijn in het spirituele. Men zou het 'ik' niet gegrond hebben.

Je bent als gewoon mens daardoor steeds sterker op jezelf aangewezen.
Eén stap verder is: je bent op je eigen leven aangewezen.

Je zult je de sterkte, taaiheid, ondergrondse wijsheid moeten toe-eigenen om te weten waarin jouw waarde ligt. De basis van een her-beleefd eigen leven, het onderkennen van de waarde van een eigen leven, het onderkennen van de krachten die er in je leven speelden en die jij wàs, dat is een verbreding van het ik-besef. En daarmee de eerste stap naar het besef van eenheid, bewuste eenheid waarin ieder een plak heeft.
Je krijgt geen eenheid door samenvoeging zonder meer.
Je krijgt wel eenheid door herkenning en waarde van jouw plaats in de grote verwevenheid die leven heet. Binnendoor dus.

Dat kan in deze tijd pas, als je ontheven bent van werkplichten en wat dies meer zij. De Nieuwe Ouderen hebben een taak (die zij nog niet kennen): hun eigen leven herleven, zich de kracht achter hun eigen leven toe-eigenen, en daarmee zijn. Niet meer buitenkantig zoals in de oude hiërarchiën die op macht berustten (en op lering via macht), maar binnenkantig en binnendoor: door bewuste bronnen te zijn voor degenen met dorst. Vooral door uitstraling in stilte. Stilte is eigen aan de bronnen. Die geheimzinnige bron-stilte roept altijd op: "wat hebben zij wat wij nog niet hebben?" Nieuwsgierigheid, weldadigheid, inzichten, verzoening.

Daarom moest het 'oude'oud-zijn helemaal verdwijnen, want het hinderde.
Op meer dan één manier moest dus het overwicht van de oudere mens verdwijnen.
Zelfs in deze werk- en geld-maatschappij zie je nu ook tekenen dat het oud mogen zijn als je maar indrukwekkend werk hebt en veel geld verdient verdwijnt:
aan de toppen van regeringen en in het bedrijfsleven zie je dit gebeuren. Regeringen (mannelijk georiënteerd) houden het niet lang uit. Niet lang genoeg om iets werkelijk te bewerkstelligen. In het bedrijfsleven gaat het nog sneller: de ene topman na de andere wordt met gouden handdrukken van je welste de coulissen in geschoven. Er is geen wijsheid meer aan de toppen, hebzucht en machtbelustheid hebben wijsheid, als die er al was, lek geschoten.
Niemand wil meer 'oud' genoemd worden. Men wil jong blijven, want de kaders hebben nu alleen plek voor jong.

Op meer dan één manier zie je echter het nieuwe oud-zijn zachtjes aan komen sluipen:
denk aan grootouders die nu worden ingeschakeld bij kinderopvang. Maar ze mogen géén oude waarden meer inbrengen, stellen de ouders van die kinderen, en geen macht uitoefenen. Hoe frustrerend voor diie opa's en oma's, het is toch goed! Want ook opa's en oma's leren nu zelf dat hun invloed in heel andere zaken ligt, onzichtbare zaken waraom een kleinkind hen ziet staan en liefheeft.
Je ziet het in de mode.
Èn je ziet het in de eigenzinnigheid van sommige oude mensen die de andere kant van oud-zijn ontdekken: een grenzeloze geest, een niet-aan-het-lichaam gebonden verwijding van bestaan, met concrete vreugde-trillingen ter (fysieke) borsthoogte!! Niet vaag, maar juist geënt op het eigen, herwaardeerde leven. Met voetjes dus.
Díe ouderen verheffen her en der aan de horizon hun geoefende stem.

Ja, daarvoor hebben ze heel wat maatschappelijke codes opzij geschoven. Sociale, politieke, en aan klasse en familie gebonden normen en waarden. Dat móest wel, toen ze zich hun eigen leven toe-eigenden, en ze moesten schiften tussen 'wat is van mij, wat is mijn kracht?' en 'wat heb ik mij laten opdringen?'
Daar word je errug wijs van................

En nee, ze worden nog niet gehoord. En als ze al gehoord worden, worden hun woorden naar oude kaders vertaald. Maar straks, als er genoeg van dezulken zijn.....

Liefs van Hannah
 
waw! dit is helder, lieve meisjes!
Karel
 
het wonder van je eigen leven zien en proeven, voelt als de tere terugkeer van een oude minnares,-
ik ben blij dat je het aankaart,-
Kees Verdamme, Oudenaerde
 

Een reactie posten





<< Terug naar start

Archief

juli 2006   augustus 2006   september 2006   oktober 2006   november 2006   december 2006   januari 2007   februari 2007   maart 2007   april 2007   mei 2007   juni 2007   september 2007   oktober 2007   november 2007   december 2007   januari 2008   februari 2008   maart 2008   april 2008   mei 2008   juni 2008   juli 2008   augustus 2008   september 2008   oktober 2008   november 2008   december 2008   januari 2009   maart 2009   april 2009   mei 2009   juni 2009   juli 2009   augustus 2009   september 2009   oktober 2009   november 2009   december 2009   januari 2010   februari 2010   maart 2010   april 2010   mei 2010   juni 2010   juli 2010   augustus 2010   september 2010   oktober 2010   november 2010   december 2010   januari 2011   februari 2011   maart 2011   april 2011   mei 2011   juni 2011   juli 2011   augustus 2011   september 2011   oktober 2011   december 2011   januari 2012   februari 2012   maart 2012   april 2012   mei 2012   juni 2012   juli 2012   augustus 2012   september 2012   oktober 2012   november 2012   december 2012   maart 2013   april 2013   juni 2013   september 2013   oktober 2013   februari 2014   maart 2014   september 2014  

This page is powered by Blogger. Isn't yours?